دسته بندی سایت
برچسب های مهم
پیوند ها
کار تحقیقی بررسی ماهیت حقوقی عدم النفع در حقوق ایران
مقدمه
عدمالنفع به عنوان یکی از اقسام خسارات که گاه نتیجه پیمانشکنی متعهد و گاه نتیجه فعل یا ترک فعل زیانآور شخص است، واجد آثار فراوانی در سرنوشت اقتصادی فرد است اما در عین حال، در خسارت بودن و قابلیت مطالبه آن اختلاف نظرهای فراوانی به چشم میخورد. ریشه این امر را باید در فقه جستجو کرد.
اگر چـه مقنن در پارهای از قوانین به عدم النفع اشاره کرده، به دلیل وجود دیدگاههای متقابل در فقه، این موضوع در حقوق موضوعه نیز انعکاس یافته است. بر این اساس در مقام عمل ناگزیر از بررسی زوایای مختلف امر و پاسخگویی به سوالات مطرح در خصوص موضوع هستیم که از جمله این مسائل تبیین تعریف عدمالنفع، تفکیک آن از تفویت منفعت، اقسام عدمالنفع و وضعیت قوانین مدوّن است. در این تحقیق سعی شده است موارد فوق، با توجه به منابع فقهی و دیدگاه حقوقدانان، مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرند.
براساس تبصرهی 2 مادهی 515 قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب (در امور مدنی) مصوب 1379، خسارت ناشی از عدمالنفع قابل مطالبه نیست. قانونگذار برای اصطلاح « عدمالنفع» که بهتازگی در قانون آیین دادرسی مدنی ایران وارد شده، تعریفی نیاورده است و همین موضوع سبب شده است که بین حقوقدانان و قضات اختلاف نظر شدیدی بروز نماید و در زمینهی مصادیق عدمالنفع اختلافنظر وجود داشته باشد و بدین سبب این مسأله در عمل منجر به صدور آرای متناقض شده است. اصطلاح عدمالنفع در حقوق اسلام و فقه امامیه به تفصیل مورد بحث و بررسی قرار گرفته و نظرات مختلفی نیز ابراز شده است. در این مقاله ابتدا سعی نمودهایم نظرات فقهی و حقوقی را با هم مقایسه کرده و بعد راه حلّی که با عرف جامعه و منطق حقوقی و سیرهی عقلا هماهنگی داشته باشد، به دست دهیم به این امید که شبهات نظری و مشکلات عملی موضوع عدمالنفع مرتفع گردد و عاملی باشد تا مراجع ذیصلاح، در این زمینه اقدام لازم معمول دارند
بیان مسئله
در روش قـانـونگـذاري ايـران گاه تعارضهايي مشاهده ميشود که ايجاب مينمايد درباره آن بحث تحليلي به عمل آيد. بــراي نـمــونـه مـيتـوان بـه دو اصـطـلاح حـقـوقـي مـنـافـع ممکنالحصول و عدمالنفع اشاره کرد. بعضي از حقوقدانان در توجيه اين مطلب، اين دو اصطلاح را مترادف يکديگر ميدانند.
به عنوان نمونه، دکتر محمد جعفر جعفري لنگرودي در کتاب ترمينولوژي حقوقي در توضيح اصطلاح عدم النفع چنين ميگويد: «ممانعت از وجود پيدا کردن نفعي که مقتضي وجود آن حاصل شده است؛ مانند توقيف غيرقانوني شاغل به کار که موجب حرمان او از گرفتن مزد شده باشد.»[1]
با توجه به ملاک ماده 728 قانون آيين دادرسي مدني ميتوان عدمالنفع را منشأ خسارت دانست؛ اما به شرط اينکه قاعده مذکور و شرايط آن جمع شود. ماده 226 قانون مدني و فصل مربوط به آن با توجه به مأخذ فرانسوياش مجوز اخذ خسارت ناشي از عدمالنفع است. ماده 49 قانون ثبت علايم مصوب 15 تير 1310 به طور کلي عدم النفع را ضرر شمرده است و نيز بند سوم ماده نهم آيين دادرسي کيفري. عدم النفع معادل منافع ممکنالحصول شناخته شده و در آن به مواد بعضي از قوانين مختلف نيز اشاره شده است که با توجه به اهميت اين مواد لازم است در اينجا ذکر مختصري از آنها به عمل آيد.
قسمتي از ماده 728 قانون آيين دادرسي مدني مصوب 1318 با اصلاحات بعدي به اختصار ميگويد: «ضرر ممکن است به واسطه از بين رفتن مالي باشد يا به واسطه فوت شدن منفعتي که از انجام تعهد حاصل ميشده است.» چنين برميآيد که دکتر جعفري لنگرودي فوت منفعت را معادل با عدمالنفع يا منافع ممکنالحصول دانستهاند. ماده 226 قانون مدني اشعار ميدارد که:
«ادعاي خسارت از سوي يکي از متعاملان منوط به آن است که براي ايفاي تعهد مدتي معين و آن مدتي منقضي شده باشد.» اگر براي ايفاي تعهد مدتي مقرر نشده باشد، طرف ديگر ميتواند ادعاي خسارت کند که اختيار زمان انجام تعهد با او بوده و ثابت نمايد که اين تعهدات را مطالبه کرده است.
در ماده 49 قانون ثبت علايم و اختراعات مصوب اول تير ماه 1310 آمده است:
«در مورد خساراتي که خواه از مجراي حـقوقي و خواه از مجراي جزايي در دعاوي مربوط به اختراعات و علايم تجارتي مطالبه ميشود، خسارات شامل ضررهاي وارده و منافعي خواهد بود که طرف از آن محروم شده است.» در اين ماده نيز به ضررهايي که طرف از آن محروم گشته، اشاره شده است که ميتوان آن را به عنوان عدمالنفع تلقي کرد. درخصوص منافع ممکنالحصول هم ماده 9 قانون آيين دادرسي کيفري مصوب 1352 آن را براي زيان ديده از جرم قابل مطالبه ميدانست.
بند 3 اين ماده اشعار ميداشت: «منافعي که ممکنالحصول بوده و در اثر ارتکاب جرم مدعي خصوصي از آن محروم ميشود.» همين مطلب در ماده 9 قانون آيين دادرسي کيفري مصوب 1378 که در حال اجرا ميباشد نيز تکرار شده است: «شخصي که از وقوع جرمي متحمل ضرر و زيان شده يا حقي از قبيل قصاص و قذف پيدا کرده و آن را مطالبه ميکند، مدعي خصوصي و شاکي ناميده ميشود. ضرر و زيانهاي قابل مطالبه شرح ذيل هستند:
1-ضرر و زيانهاي مادي که در نتيجه ارتکاب جرم حاصل ميشوند.
2-منافعي که ممکنالحصول بوده و در اثر ارتکاب جرم، مدعي خصوصي از آنها محروم و متضرر ميشود.»
اگرچه ممکن است گفته شود منافع ممکن الحصول منافعي است که امکان به دست آوردن آنها وجود دارد اما این تعریف ایراد دارد.به عنوان مثال، اگر خودرويي مانند تاکسي و تاکسيبار يا اتوبوس و کاميون به سرقت رود، در تفويت منافع آن شکي نيست و قابل مطالبه است.
دکتر محمود آخوندي معتقد است «اگر کلمه ممکن در برابر محالقرار گيرد، در نتيجه ممکن الحصول در مقابل ممتنع الحصول قرار گرفته و قلمرو اين نوع ضـرر و زيان به طور غيرمعقولي گسترش مـييـابـد. بـه عنوان مثال، هرگاه کسي بـازداشت غيرقانوني شود، بعد از آزادي ميتواند علاوه بر مطالبه ضرر و زيان مادي و معنوي اين ادعا را نيز داشته باشد که چـنـانـچـه آزاد بـود مـيتوانست با شــرکـت در مـسـابـقـات اسـبدوانـي و تيراندازي که در زمان بازداشت او برگزار شده، جوايز بزرگي را به خود اختصاص دهد. چنين امري ممکن است و محال نيست.»[2]
حقوق دان دیگری می گوید: «منفعت محقق آن است که هرگاه فعل زيانبار به وقوع نميپيوست، آن منفعت يقيناً عايد شخص ميشد و به نظر ميرسد».[3] که منظور قانونگذار از منافع ممکنالحصول به شرح مندرج در بند 2 ماده 9 قانون آيين دادرسي دادگاههاي عمومي و انقلاب در امور کيفري همين منفعت محقق و مسلم باشد.
تبصره 2 ماده 515 قانون آيين دادرسي مدني مصوب 1379 ميگويد:
«خسارت ناشي از عدمالنفع قابل مطالبه نيست.» اين تبصره با بند 2 ماده 9 قانون آيين دادرسي کيفري و نيز با ماده 320 قانون مدني که منافع مستوفات و غير مستوفات را قابل مطالبه ميداند، در تعارض آشکار است؛ زيرا هرگاه خسارت عدمالنفع قابل مطالبه نباشد و اين خسارت معادل با منافع ممکنالحصول تلقي شود، تعارضي آشکار ميان تبصره 2 ماده 515 قانون آيين دادرسي مدني و بند 2 ماده 9 قانون آيين دادرسي کيفري و درنتيجه، ساير موارد مشابه به وجود خواهد آمد؛ چراکه از يک سو مطابق تبصره 2 ماده 515 قانون آيين دادرسي مدني خسارت ناشي از عدمالنفع قابل مطالبه نيست و از سوي ديگر، به موجب مواد مذکور اين گونه خسارت ميتواند در دادخواست به عنوان خواسته تعيين شود.در این پژوهش به تفصیل به بررسی این مسایل می پردازیم.
[1] جعفری لنگرودی،محمد جعفر،ترمینولوژی حقوق،نشر گنج دانش،چاپ شانزدهم،1385
[2] آخوندی،محمود،آیین دادرسی کیفری،نشر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی،چاپ سیزدهم،1386،ص 274
[3] امامی،سید حسن،حقوق مدنی،نشر انتشارات کتابفروشی اسلامیه،چاپ پانزدهم،1374،ص 244
عنوان فهرست مطالب صفحه
فصل سوم:روش شناسی پژوهش.... 65
مبلغ قابل پرداخت 22,000 تومان
برچسب های مهم
فارسی ساز The Witcher 2: Assassins of Kings ... ...
پیش خرید فارسی ساز Watch Dogs Legion ... ...
دانلود فایلهای بسته آمادهچاپ و نصب تابلو اعلانات مسجدنما همیشه دنبال این بودی یه جایی باشه تا راحت بتونی محتوای مطمئن با طراحی خوب را پیدا کنی؟ همیشه دنبال این بودی یکی کارهای محتوایی را ناظر به مسائل روز انجام بده و دغدغه تأمین محتوا را نداشته باشی؟ همیشه دوست داشتی ... ...
دانلود فایل اکسل فهرست بهای تعرفه خدمات ژئوتکنیک سال 1403 (تا قبل از مهر ۱۴۰۳) ... ...
عنوان پاورپوینت: پاورپوینت نظام جمع و شیوه های رزم انفرادی درس 8 آمادگی دفاعی پایه نهم فرمت: پاورپوینت pptتعداد اسلاید: 47 همراه با پاسخ فعالیت ها پاورپوینت قابل ویرایش با محیط حرفه ای منطبق با آخرین تغییرات مطالب و رئوس کتاب درسی بکارگریی تم ... ...
دانلود فایلهای بسته آمادهچاپ و نصب تابلو اعلانات مسجدنما همیشه دنبال این بودی یه جایی باشه تا راحت بتونی محتوای مطمئن با طراحی خوب را پیدا کنی؟ همیشه دنبال این بودی یکی کارهای محتوایی را ناظر به مسائل روز انجام بده و دغدغه تأمین محتوا را نداشته باشی؟ همیشه دوست داشتی ... ...
عنوان پاورپوینت درسی: پاورپوینت Services درس 4 زبان انگلیسی پایه نهمفرمت: پاورپوینت pptتعداد اسلاید: 21بکارگیری اشکال، تم و افکت های زیبامنطبق با مطالب و رئوس کتاب درسیبا توجه بر اینکه این پاورپوینت به طور حرفه ای تهیه شده و مطالب کتاب را بصورت جذاب پوشش میدهد شما دبیران ... ...
نام کتاب: کتاب خرد (کتاب حکمت قرن) ترجمه فارسی نویسنده: هری بی جوزف درباره کتاب: کتاب حکمت قرن یا book of wisdom کتابی است که به عمیقترین لایههای بشری و حکومت پرداخته است و اطلاعاتی در این کتاب آمده است که هر انسان نباید بداند. برای همین است که این کتاب در بیشتر ... ...
نوع فایل: pdf & power point فرمت فایل: pptx قابل ویرایش تعداد اسلایدها: 65 اسلاید ویدئو اسلایدهایی از پاورپوینت آمادگی دفاعی پایه دهم (کلیه رشته ها) تصویری از پاورپوینت: این پاورپوینت آموزشی، جذاب، قابل ویرایش، کاملا منطبق با کتب درسی و با تعداد اسلاید ذکر شده ... ...
عنوان پاورپوینت:دانلود پاورپوینت علایم خطر دوران بارداریفرمت: پاورپوینت قابل ویرایشتعداد اسلاید: 17پاورپوینت کامل و آماده ارائهقسمتی از متنعلایم خطر دوران بارداریخونریزیآبریزشدرد قسمت تحتانی شکمسردرد مداومتاری دید و سرگیجهتب و لرزورم صورت و دست هااستفراغ های شدید و مداومدرد ... ...
CRYPTO ICE 2.0 ولت یاب کریپتو ای سی ای آخرین نسخه ورژن ۲ با سرور فوق قدرتمندمختص ویندوزاین ولت یاب مختص ویندوز بوده و نحوه کار آن به این شکل است که به سامانه کد ساز متصل هست و کد های کیف پول های گمشده رو تصادفی تولید و بررسی میکنه و اون ولت هایی که موجودی رمز ارز مثل بیت ... ...
نقشه سیم کشی موتورسیکلت های KTM مدل های RC و Duke در حجم های 200 و 250 با ای سی یوی بوش 56 پین مدل M17.8.7 به صورت کاملا فارسی و رنگی و بسیار با کیفیت فرمت : pdf (پی دی اف) 1صفحه قابلیت باز شدن در انواع دستگاههای اندروید، آیفون، لپتاب، کامپیوتر و ... شامل سیم کشی کامل ... ...
معرفی کتاب #جان_شیفته رمانی چهارجلدی اثر رومن رولان است. فضای داستان جان شیفته فرانسه در ابتدای سده بیستم است و رمان وضعیت اجتماعی این دوران را برای خواننده به تصویر میکشد. از سوی دیگر، شخصیت اصلی داستان زنی به نام آنت ریوییر است و رولان در طول داستان چگونگی بیداری زنان ... ...
فایل ارائه شده تحت عنوان « روش پروهش در علوم سیاسی » شامل 12 صفحه مطالب مطرح شده توسط استاد می باشد. این فایل برای چاپ و پرینت مناسب است. محتوای این فایل در چارچوپ رویکرد های نظری شکل گرفته است و چارچوب کاربردی ندارد. * در صورت بازنشدن فایل زیپ ، فرمت آن را از zip به ... ...
#کتاب_صوتی #بیروت_75 #غاده_السمان #سمیه_آقاجانی #رمان_داستان کتاب حاضر داستاني عربي است که رويدادهاي آن حول پنج شخصيت ميگردد که تکتکشان در بيروت دچار سرنوشتي شوم ميشوند. از نگاه نويسنده بيروت همچون همه شهرهاي بزرگ دنيا، بهشت فرادستان است و دوزخ فرودستان. سرنوشت جواناني ... ...
عنوان پاورپوینت: پاورپوینت سوره حدید و حشر، پیرمرد شامی و امام سجاد درس 7 قرآن پایه نهمفرمت: پاورپوینت قابل ویرایش تعداد اسلاید: 28 پوشش کامل درس (جلسه اول و دوم) به همراه صوت آیات پاورپوینت قابل ویرایش با محیط حرفه ای منطبق با آخرین ... ...
عنوان پاورپوینت درسی: دانلود پاورپوینت زندگی در نواحی مختلف جهان درس 14 مطالعات اجتماعی پایه پنجم فرمت: پاورپوینت ppt تعداد اسلاید: 21 پاورپوینت قابل ویرایش با محیط حرفه ای منطبق با آخرین تغییرات مطالب و رئوس کتاب درسیبکارگریی افکت ها، تصاویر و اشکال متحرک ... ...
عنوان پاورپوینت درسی: دانلود پاورپوینت فرجام کار درس 8 دین و زندگی دهم علوم انسانی فرمت: پاورپوینت ppt تعداد اسلاید: 26 همراه با پاسخ فعالیت ها پاورپوینت قابل ویرایش با محیط حرفه ای منطبق با آخرین تغییرات مطالب و رئوس کتاب درسی بکارگریی تم، افکت ها، ... ...
عنوان پاورپوینت: پاورپوینت حکایت تربیت درس تفکر و سبک زندگی پایه هفتم فرمت: پاورپوینت pptتعداد اسلاید: 29 پوشش کامل درس همراه با پاسخ فعالیت ها پاورپوینت قابل ویرایش با محیط حرفه ای منطبق با آخرین تغییرات مطالب و رئوس کتاب درس فونت های ... ...
عنوان فایل: دانلود در مورد نحوه رقیق کردن داروهای بیهوشی (pdf) نوع فایل: پی دی اف pdf حجم فایل: 437.48 تعدادصفحات : 31 ص زبان : فارسی شرح مختصر: رقیق سازی اشکال دارویی تزریقی از پرکاربردترین و مهم ترین رکن های دارودرمانی خصوصاً در دارودرمانی بیمارستانی است. مطالعه و ... ...
عنوان پاورپوینت درسی : دانلود پاورپوینت لمس کنیم ببوییم بچشیم و بنویسیم درس 5 نگارش پایه هشتم فرمت: پاورپوینت ppt تعداد اسلاید: 20 قسمتی از متن: هرکدام از حس ها، در ما فکرها، احساس ها و حال و هوایی ایجاد می کنند و بهانه ای برای پرورش ذهن و تقویت ... ...
فایل ارائه شده تحت عنوان « اصول روابط بین الملل ب » شامل 12 صفحه مطالب مطرح شده توسط استاد می باشد. این فایل برای چاپ و پرینت مناسب است. محتوای این فایل در چارچوپ رویکرد های نظری روابط بین الملل شکل گرفته است. * در صورت بازنشدن فایل زیپ ، فرمت آن را از zip به rar ... ...
عنوان پاورپوینت: پاورپوینت تحولات هویتی جامعه درس 7 هویت اجتماعی دوازدهم فرمت: پاورپوینت pptتعداد اسلاید: 29 پاورپوینت قابل ویرایش با محیط حرفه ای منطبق با آخرین تغییرات مطالب و رئوس کتاب درسی فونت های استاندارد و بک گراندهای متنوع و زیبا متناسب با بجث ... ...
بسته طلایی مرور آزمونهای جامع بهداشت عمومی 2000 تست طلایی بهداشت با پاسخ تشریحی ویژه آزمون کارشناسی ارشد آزمون های جامع علوم پایه آزمون های استخدامی (مراقب سلامت / مربی بهداشت مدارس) پکیج 330 سوال فصل اول: اصول و روش های اپیدمیولوژی؛ جمعیت شناسی و تنظیم خانواده ... ...
عنوان پاورپوینت: پاورپوینت بخش عوارض زمین درس 8 آمادگی دفاعی پایه دهم فرمت: پاورپوینت pptتعداد اسلاید: 23 پاورپوینت با محیط حرفه ای منطبق با آخرین تغییرات مطالب و رئوس کتاب درسیبکارگریی افکت ها، اشکال و تصاویر متحرک بسیار زیبابا توجه بر اینکه این ... ...
طرح مشبک فیل دارای شماره بندی قطعات برای راهنمایی اسمبل کردن تعداد صفحه : 3 عدد در دو فرمت : jpg و pdf ... ...
پاورپوینت درس پانزدهم تاریخ تحلیلی صدر اسلام رحلت رسول الله ، سقيفه و استدلال علی(ع) درباره جانشینی فرمت فایل : pptx قابل ویرایش تعداد اسلاید : 28 ویژگی فایل : این پاورپوینت شامل تمامی متن درس به همراه فعالیت ها و پژوهش ها و ... می باشد. این پاورپوینت منطبق با اخرین ... ...
پاورپوینت درس چهاردهم تاریخ تحلیلی صدر اسلام مباهله، حجة الوداع و سپاه اسامه فرمت فایل : pptx قابل ویرایش تعداد اسلاید : 25 ویژگی فایل : این پاورپوینت شامل تمامی متن درس به همراه فعالیت ها و پژوهش ها و ... می باشد. این پاورپوینت منطبق با اخرین تغییرات کتاب با استفاده ... ...
پاورپوینت درس سیزدهم تاریخ تحلیلی صدر اسلام عملکرد منافقان در برابر حکومت نبوی فرمت فایل : pptx قابل ویرایش تعداد اسلاید : 35 ویژگی فایل : این پاورپوینت شامل تمامی متن درس به همراه فعالیت ها و پژوهش ها و ... می باشد. این پاورپوینت منطبق با اخرین تغییرات کتاب با ... ...
پاورپوینت درس دوازدهم تاریخ تحلیلی صدر اسلام منافقان در تراز قرآن فرمت فایل : pptx قابل ویرایش تعداد اسلاید : 24 ویژگی فایل : این پاورپوینت شامل تمامی متن درس به همراه فعالیت ها و پژوهش ها و ... می باشد. این پاورپوینت منطبق با اخرین تغییرات کتاب با استفاده از افکت ها ... ...
اگر به یک وب سایت یا فروشگاه رایگان با فضای نامحدود و امکانات فراوان نیاز دارید بی درنگ دکمه زیر را کلیک نمایید.
ایجاد وب سایت یاپر فروش ترین های فورکیا
پر بازدید ترین های فورکیا